Vragen en Antwoorden

Belgische Senaat


Bulletin 2-43

ZITTING 2001-2002

Vragen van de Senatoren en antwoorden van de Ministers

(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans


Minister toegevoegd aan de minister van Buitenlandse Zaken, belast met Landbouw (Landbouw)

Vraag nr. 1452 van de heer Malcorps d.d. 25 juli 2001 (N.) :
Melkverpakkingen. ­ Ongeremde groei van wegwerpverpakkingen.

In het federaal ecotaksakkoord van 30 maart 2001 werd beslist dat er geen enkele verpakkingsheffing van toepassing zal zijn op melkverpakkingen. In de ecotakswet was vroeger wel voorzien dat er een uitbreiding zou komen van ecotaksen naar melkverpakkingen. Voor alle andere drankverpakkingen wordt een prijsverschil gerealiseerd van 7 frank tussen wegwerpverpakkingen en herbruikbare verpakkingen. Alleen voor melk niet.

Dit kwam aan als een harde slag voor veel zuivelhandelaars die zich al waren gaan instellen op de komst van ecotaksen en ecoboni in de melksector en die al de nodige inspanningen hadden gedaan om een systeem van retourflessen voor melk op poten te zetten. Zo was er het projet « Retour is Terug » dat de intercommunale IGEMO opzette samen met het Nationaal Verbond van melk- en zuivelhandelaars om de mensen aan te zetten om melk en yoghurt in glazen retourflessen te kopen. Daarbij dient ook verwezen te worden naar de nieuwe technische kansen die geboden worden door de lichtgewicht polycarbonaatflessen die aan alle criteria van comfort, hygiëne en milieu voldoen.

Op 27 mei 2001 werd door NAVEMHA (de melkhandelaars) dan bovendien nog eens de koppeling gemaakt tussen de promotie van biologische melk en de promotie van herbruikbare verpakkingen. Daarmee wil men de boer op tijdens de week van de biologische landbouw.

Dat een preventieve aanpak en een keuze voor meer herbruikbare verpakkingen absoluut en zelfs in eerste instantie nodig is in de zuivelsector, blijkt uit de cijfers. Het aandeel van melk in brik-verpakkingen klom pijlsnel van 43 % (in 1993) naar bijna 75 % in 2000. De plasticmelkverpakkingen nemen nu ongeveer een 13 % van de markt in. Glazen flessen nog amper 7 % en zijn nu zo goed als gedoemd te verdwijnen. De leuze « Gooi de toekomst niet weg » van OVAM krijgt de bijsmaak van zuurgeworden melk ... Het is duidelijk dat de beslissing om melkverpakkingsafval totaal buiten schot te laten, vooral in het voordeel is van de grootschalige producenten en de grootdistributie en ten koste gaat van melkboeren, kleinere handelaars en dus ook de bio-sector. Meer zelfs, zuivelhandelaars die investeerden in retourverpakkingen worden zwaar gestraft, en een regelrechte dumping van UHT-briks aan bodemprijzen wordt mogelijk gemaakt.

Vanuit de melkhandelaars wordt nu ter compensatie van de onheuse behandeling die hun te beurt viel, gepleit voor een maatschappelijk verantwoorde prijsbepaling van de melk zelf als hefboom naar een meer duurzame consumptie. Men vraagt met name een algemene minimumverkoopprijs vast te leggen voor melk in eender welke verpakking en men vraagt het optrekken van de bodemprijzen van UHT-briks. Daardoor zouden retourflessen, maar ook de zuivelhandelaars en de duurzame landbouw meer toekomstkansen krijgen. Daardoor zouden bewuste verbruikers eindelijk beloond in plaats van gestraft worden. En zou er toch een minimumprijsverschil kunnen gecreëerd worden tussen wegwerp- en retourverpakkingen.

Is de geachte minister bereid deze piste te onderzoeken ? Zal zij daarrond het overleg aangaan met de betrokken sector ? Of ziet zij andere middelen om, in overleg met de federale en gewestelijke ministers bevoegd voor Leefmilieu, een duurzame toekomst voor de melkboeren in ons land veilig te stellen ?

Antwoord : Ik heb de eer het geachte lid het volgende te antwoorden.

De elementen in de vraag van het geachte lid die betrekking hebben op de ongeremde groei van wegwerpverpakkingen behoren tot milieubeleid en leefmilieu, wat ressorteert onder de gewesten.

Verpakking van consumptiemelk is een complex gegeven, waarbij de verpakkingsvorm afhankelijk is van de warmtebehandeling die de melk heeft ondergaan. Men onderscheidt daarbij drie types van warmtebehandeling :

­ pasteurisatie;

­ UHT-behandeling;

­ sterilisatie.

De eisen waaraan de verschillende soorten consumptiemelk moeten voldoen zijn opgenomen :

­ in richtlijn 92/46/EEG van de Raad van 16 juni 1992 tot vaststelling van gezondheidsvoorschriften voor de productie en het in de handel brengen van rauwe melk, warmtebehandelde melk en producten op basis van melk;

­ in verordening (EG) nr. 2597/97 van de Raad van 18 december 1997 houdende aanvullende voorschriften voor de gemeenschappelijke ordening der markten in de sector melk en zuivelproducten met betrekking tot consumptiemelk;

­ in het koninklijk besluit van 15 december 1994 betreffende de productie en het in de handel brengen van consumptiemelk en producten op basis van melk.

In genoemde Europese reglementeringen is geen enkele voorziening opgenomen met betrekking tot de verkoopprijs van consumptiemelk. Op nationaal niveau behoort deze materie tot de bevoegdheid van de minister van Economie.

Teneinde evenwel de hele problematiek, vervat in de vraag van het geachte lid, in een zo breed mogelijk kader te kunnen bespreken met alle betrokken partijen en overheidsinstanties, heb ik de verantwoordelijken voor de Bedrijfskolom Melk gevraagd dit punt te agenderen op een eerstvolgende vergadering. De Bedrijfskolom Melk is een forum waarin de volledige zuivelketen ­ van grondstof tot eindproduct ­ vertegenwoordigd is : de bevoegde overheiden ­ zowel federaal als gewestelijk ­, alle betrokken beroepssectoren en de consumenten.

Opdracht en doel van deze bedrijfskolom is om via gestructureerd overleg tussen de verschillende schakels van de keten en de bevoegde overheidsdiensten te komen tot gemeenschappelijke adviezen inzake beleid en concrete acties.