Het Belgisch Staatsblad publiceerde een aantal besluiten waardoor de Vlaamse universiteiten van start kunnen gaan met een master na master, manama, in de specialistische geneeskunde. In de gespecialiseerde media uitte ik kritiek op deze nieuwe ontwikkeling, Artsenkrant van 9 oktober 2009. Mijn belangrijkste opmerkingen waren dat de universiteiten de specialistenopleiding naar zich toetrokken. Hierdoor ontstaat de vrees dat de arts-specialist een theoretische opleiding zou krijgen. Ik dacht dat deze academisering zou leiden tot een hoop papierwerk voor de arts-specialist, de zogenaamde portfolio. Belangrijke spelers in het veld contacteerden me en ontkrachtten mijn argumenten. Volgens hen hadden mijn twee voornaamste punten van kritiek geen betrekking op de “ manama “. De assistenten moeten opgeleid kunnen worden in de periferie en in de universiteiten, zoveel mogelijk volgens een fifty-fifty verdeling. De portfolio mag – zo beweerde men althans – geen administratieve overlast veroorzaken. Het moet een weerspiegeling worden van de eindtermen.

Omdat ik dit dossier van nabij wil heb ik volgende vragen:

1.Kan de minister mij een overzicht geven van alle artsen-specialisten per discipline die in het jaar 2009 zijn erkend?

2.Kan de minister per discipline het totaal aantal opleidingsjaren geven? Bij wijze van voorbeeld: de opleiding klinische biologie duurt vijf jaar. Er werden bijvoorbeeld achttien klinische biologen erkend in 2009. Dit betekent een totaal van negentig opleidingsjaren.

3.Wat is de verdeling van het totaal aantal jaren over periferie en universiteit? Met andere woorden, bij wijze van voorbeeld, zullen de negentig jaren opleiding klinische biologie opgesplitst worden in vijfenveertig jaar periferie en vijfenveertig jaar universiteit.

4.De studenten moeten ook colleges volgen en een meesterproef maken. Dit wordt uitgedrukt in studiedruk en vertaald in uren. Is de minister bereid die uren in de “ manama “ te inventariseren en zo nodig er voor te zorgen dat de regels gerespecteerd worden (wet Colla - ministerieel besluit van 30 april 1999 tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten)?

Deze vraag is van belang om met reële cijfers na te gaan of de “ manama opleiding“ een evenwichtige opleiding is.

1. In bijlage 1 vindt u een tabel met de bijzondere beroepstitels, zoals opgenomen in artikel 1 van het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de lijst van bijzondere beroepstitels voorbehouden aan de beoefenaars van de geneeskunde, met inbegrip van de tandheelkunde. Hierin wordt per titel het aantal erkenningen vermeld, afgeleverd op 31 december 2009, en het minimumaantal opleidingsjaren, zoals bepaald in de wetgeving betreffende de betrokken discipline.

2. In bijlage 2 vindt u een tabel met de gegevens uit bijlage 1 en het totaal aantal jaren berekend overeenkomstig het in uw vraag opgenomen voorbeeld.

3. Ik kan u geen informatie bezorgen over die verdeling door het simpele feit dat dit onderscheid tussen universitair opleidingsjaar en perifeer opleidingsjaar niet bestaat overeenkomstig de van kracht zijnde wetgeving. Het stageplan dat elke kandidaat die in België een opleiding wil beginnen, moet indienen volgt immers de criteria bepaald in het koninklijk besluit. van 21 april 1983.

Artikel 12 §1. De aanvraag om goedkeuring van het stageplan wordt gedaan door middel van een formulier dat door het bestuur wordt bezorgd en waarvan het model door de minister wordt bepaald. Zij bevat de volgende gegevens :

1° de discipline waarop de aanvraag betrekking heeft;

2° de data van aanvang en van beëindiging van de opleiding, met dien verstande dat het stageplan op de volledige duur van de opleiding betrekking heeft;

3° de diensten waar de stages zullen gedaan worden;

4° de naam van de stagemeester (s) en eventueel van de stagemeester-coördinator en zijn (hun) schriftelijk akkoord.

Wanneer de kandidaat meer dan één stagemeester heeft, moet één van hen fungeren als stagemeester-coördinator.

De stagemeester-coördinator heeft als opdracht de kandidaat te begeleiden bij het opstellen van zijn stageplan en het geheel van zijn opleiding te coördineren. De stagemeester-coördinator moet erkend zijn in dezelfde discipline als die welke door de kandidaat wordt gekozen voor zijn erkenning.

5° De opgave van een adres in België voor toezending van de briefwisseling, indien bepaalde stages in het buitenland worden verricht.

§ 2. Bij de aanvraag tot goedkeuring van het stageplan moeten gevoegd zijn :

1° een attest waaruit blijkt dat de aanvrager ingeschreven is op de lijst van de Orde der Geneesheren;

2° Wat de kandidaat-specialisten betreft, voor elk deel van de stage een exemplaar van de schriftelijke overeenkomst, afgesloten tussen de kandidaat en de stagemeester of de verantwoordelijke instelling, met betrekking tot de vergoeding van de kandidaat met nauwkeurige vermelding van de duur van de overeenkomst.

3° Wat de kandidaat-huisartsen betreft, voor elk deel van de stage een exemplaar van de opleidingsovereenkomst, afgesloten tussen de kandidaat en de stagemeester of de verantwoordelijke instelling, met vermelding van alle modaliteiten aangaande de opleiding, waaronder de dienstroosters van de kandidaat, het volume van de huisartsenwachtdiensten die de kandidaat moet uitvoeren, en desgevallend de voorziene specifieke medische handelingen, met nauwkeurige vermelding van de duur van de overeenkomst.

Bovendien moet de opleiding de bepalingen van het M.B. van 30 april 1999 tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten in acht nemen, alsook de voor het specialisme specifieke criteria die in een bijzonder M.B. zijn bepaald.

4. Zoals reeds eerder aangegeven verloopt de opleiding in een specialisme opgenomen in het koninklijk besluit van 25 november 1991 volgens het koninklijk besluit van 21 april 1983.

Zo wordt in artikel 21, 4° bepaald dat de kandidaat na het beëindigen van zijn stage : « 4° een attest moet bezorgen dat aantoont dat de kandidaat met vrucht een specifieke universitaire opleiding heeft gevolgd; voor de kandidaat-specialisten moet deze opleiding gelijktijdig hebben plaatsgevonden met de eerste twee jaar van hun opleiding. »

De opleidingen moeten ook voor elk specialisme specifieke wetgevingen volgen. Die ministeriële besluiten preciseren de vaardigheden die de kandidaat tijdens zijn opleiding moet verwerven. In artikel 2, §12 van het M.B. van 30 april 1999 tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten,stagemeesters en stagediensten wordt de verplichting vastgelegd om specifieke opleidingen inzake communicatie en evidence-based medicine te volgen.

§ 12. Bij de erkenning dient de kandidaat-specialist te kunnen bewijzen dat hij minstens 30 u. opleiding heeft gevolgd inzake communicatie met patiënten en minstens 20 u inzake evidence-based medicine.

De academische inhoud van de diploma’s die door de universiteiten worden uitgereikt, behoort daarentegen tot de bevoegdheid van de Gemeenschappen.

Bijlage 1

Bijlage 2