SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2007-2008 Zitting 2007-2008
________________
16 janvier 2008 16 januari 2008
________________
Question écrite n° 4-181 Schriftelijke vraag nr. 4-181

de Louis Ide (CD&V N-VA)

van Louis Ide (CD&V N-VA)

à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
________________
Fonds amiante - Intervention - Cotisations des entreprises - Fonctionnement Asbestfonds - Uitkering - Bijdragen van bedrijven - Werking 
________________
amiante
cancer
aide aux victimes
victime
indemnisation
financement
asbest
kanker
slachtofferhulp
slachtoffer
vergoeding
financiering
________ ________
16/1/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2008)
18/3/2008Antwoord
16/1/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2008)
18/3/2008Antwoord
________ ________
Question n° 4-181 du 16 janvier 2008 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-181 d.d. 16 januari 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Ces dernières années, la lutte contre le cancer s’intéresse beaucoup à l’amiante. Sous forme compacte, l’amiante ne présente aucun risque pour la santé. C’est seulement lorsqu’elle prend la forme de fibres libres qu’elle peut représenter un danger pour la santé publique. La plupart des maladies ne se déclarent que des dizaines d’années après l’exposition à l’amiante et sont incurables ou rarement guérissables.

Le Fonds amiante a été créé au sein du Fonds des maladies professionnelles. Il s’agit d’une nouvelle initiative de l’autorité fédérale qui est entrée en vigueur le 1er avril 2007. Ce Fonds doit permettre aux personnes qui ont contracté une maladie à la suite d’une exposition à l’amiante d’obtenir une indemnisation.

En principe, tout le monde peut introduire une demande. Des conditions supplémentaires sont certes fixées. Il est évident que la maladie doit être la conséquence de l’exposition à l’amiante. En outre, le Fonds amiante n’accorde une indemnité que s’il s’agit d’une des maladies suivantes : le mésothéliome et l’asbestose. Il ne faut pas être en mesure de prouver le lien de causalité, il suffit que le médecin considère que le patient souffre d’une intoxication à l’amiante. Pour les deux maladies, il faut en revanche être à même de prouver que l’exposition à l’amiante a eu lieu en Belgique. D’autres conditions d’exposition doivent encore être remplies pour ce qui concerne l’asbestose.

Une personne exposée à l’amiante peut parfois contracter une autre maladie.

Nous pensons essentiellement au cancer du poumon et du larynx et aux plaques pleurales. Souvent, le cancer du poumon et du larynx peut aussi être imputable à d’autres causes (que l’amiante). Nous pensons ainsi au tabagisme, responsable de la plupart des cas de cancer du poumon. Le Fonds amiante n’intervient donc pas dans ce cas. Les fonctionnaires et les salariés du secteur privé qui ont contracté une telle maladie à la suite d’une exposition à l’amiante peuvent néanmoins s’adresser au Fonds pour obtenir une indemnisation pour ces maladies professionnelles. Mais ils doivent être prêts à se soumettre aux critères stricts fixés par le Fonds. Les plaques pleurales sont bel et bien provoquées par une exposition à l’amiante. La présence de ces plaques n’est pas une raison suffisante pour reconnaître à la victime un degré d’incapacité de travail. Il ne s’agit même pas d’une maladie dès lors que cette affection n’entraîne pas d’incapacité de travail et ne nécessite aucun traitement médical.

Le Fonds amiante est financé au moyen de cotisations des entreprises et d’une dotation de l’autorité fédérale.

Je souhaiterais poser quelques questions à ce sujet :

1. Combien de demandes de victimes ont-elles été instruites depuis le 1er avril 2007 ?

2. Combien de victimes ont-elles effectivement déjà obtenu leur indemnisation depuis le 1er avril 2007 ?

3. Combien de demandes de victimes n’ont-elles pas encore été instruites ?

4. Qui siège au conseil d’administration de ce Fonds amiante ?

5. Quelles entreprises versent-elles des cotisations au Fonds amiante ? Les entreprises qui utilisent de l’amiante paient-elles une cotisation plus élevée ? Quel est le montant de la cotisation au Fonds amiante versée par les entreprises ?

6. En comparaison avec d’autres pays, comme, par exemple, les Pays-Bas, la France et l’Italie, les montants des indemnités versées sont très faibles. Par quels arguments cet écart est-il justifié ? Des mesures sont-elles prises pour relever le faible montant de ces indemnités ?

7. Aux Pays-Bas, les victimes et leurs proches qui demandent une indemnisation peuvent en outre intenter une action contre le pollueur. Cela est-il également possible en Belgique ? Dans la négative, pour quelles raisons ? Dans ce cas, le Fonds amiante ne risque-t-il pas d’être profitable aux entreprises plutôt qu’aux victimes ?

 

In de strijd tegen kanker wordt de laatste jaren heel veel aandacht besteed aan asbest. Asbest in vaste vorm is geen gevaar voor de volksgezondheid. Het is pas als asbest in de vorm van losse asbestvezels voorkomt dat het een gevaar voor de volksgezondheid kan betekenen. De meeste ziekten openbaren zich pas tientallen jaren nadat de blootstelling aan asbest heeft plaatsgevonden en zijn niet of nauwelijks te genezen.

Het Asbestfonds is opgericht binnen de schoot van het Fonds voor de beroepsziekten. Het is een nieuw initiatief van de federale overheid dat ingang had op 1 april 2007. Dit fonds moet het mogelijk maken om een schadeloosstelling te krijgen indien men ziek is geworden na blootstelling aan asbest.

Iedereen kan in principe een aanvraag indienen. Er zijn wel enkele bijkomende voorwaarden. Een evidentie is dat de ziekte het gevolg moet zijn van een blootstelling aan asbest. Het Asbestfonds keert ook enkel een bedrag uit indien het om volgende ziekten gaat: mesothelioom en asbestose. Men moet de oorzakelijkheid niet kunnen bewijzen, het is voldoende als de geneesheer oordeelt dat men aan een asbestvergiftiging lijdt. Men moet voor beide ziekten wél kunnen bewijzen dat de blootstelling aan asbest plaats had in België. Voor asbestose zijn er nog enkele bijkomende blootstellingvoorwaarden.

Wie blootgesteld is aan asbest, kan soms ook nog een andere ziekte oplopen.

We denken hier vooral aan longkanker, larynxkanker en pleurale plaques. Voor long- en larynxkanker kunnen er vaak ook nog andere redenen (buiten asbest) zijn waardoor mensen een dergelijke ziekte oplopen. Denken we maar aan roken dat het grootste deel van de slachtoffers van longkanker verklaart. Het Asbestfonds komt hier dus niet in tussen. Ambtenaren en werknemers uit de privésector die toch een dergelijke ziekte hebben en dit ten gevolge van contact met asbest, kunnen evenwel bij het Fonds voor die opgelopen beroepsziekten aankloppen voor een schadeloosstelling. Men moet dan wel de strenge criteria van het Fonds willen doorstaan. Pleurale plaques is wel het gevolg van blootstelling aan asbest. De aanwezigheid van pleurale plaques is een onvoldoende reden om een graad van arbeidsongeschiktheid toe te kennen. Het gaat zelfs niet om een ziekte aangezien de aantasting geen arbeidsongeschiktheid meebrengt en geen medische behandeling vergt.

De financiering van dit fonds gebeurt via bijdragen van bedrijven en van de federale overheid.

Ik had hierover enkele vragen:

1. Hoeveel aanvragen van slachtoffers zijn sinds 1 april 2007 reeds behandeld?

2. Hoeveel slachtoffers hebben effectief hun uitkering al gekregen sinds 1 april 2007?

3. Hoeveel aanvragen van slachtoffers zijn nog niet behandeld?

4. Wie zetelt in de raad van bestuur van dit Asbestfonds?

5. Welke bedrijven geven geld aan het Asbestfonds? Betalen bedrijven die asbest gebruiken een hogere bijdrage? Hoeveel betalen de bedrijven als bijdrage aan het Asbestfonds?

6. In vergelijking met andere landen zoals bijvoorbeeld Nederland, Frankrijk en Italië zijn de uitgekeerde bedragen heel laag. Wat is de argumentatie hiervoor? En wordt er iets gedaan om deze lage bedragen toch nog te verhogen?

7. In Nederland kan je naast de vergoeding ook nog procederen tegen de vervuiler (zowel slachtoffers als nabestaanden). Kan dit in België ook? Zo nee, waarom niet? En dreigen de bedrijven dan niet de winnaars te worden bij dit Asbestfonds in plaats van de slachtoffers?

 
Réponse reçue le 18 mars 2008 : Antwoord ontvangen op 18 maart 2008 :

En réponse à votre question, j'ai l'honneur de vous communiquer ce qui suit :

1. Entre le ler avril 2007 et le 15 février 2008, le Fonds Amiante a reçu 608 demandes d'intervention. 452 dossiers sont en instruction (259 cas pour mésothéliome, 179 cas pour asbestose et 14 autres cas). Les autres dossiers introduits par les victimes étaient incomplets. Les demandeurs ont donc été invités 'à fournir les éléments manquants. 435 décisions ont été prises : 121 décisions de reconnaissance d'office pour mésothéliome, 56 décisions prises sur une première demande pour mésothéliome, 6 décisions de rejet pour décès suite à un mésothéliome avant l'entrée en vigueur de la loi, 252 décisions de reconnaissance d'office pour asbestose.

2. À la date du 15 février 2008, le Fonds Amiante indemnisait 412 victimes ou ayants- droit.

3. Il ressort de la réponse à la question 1 que toutes les demandes sont en traitement mais il y en a certaines en attente d'information complémentaire. En l'absence de ces informations, une décision sera prise sur base des informations dont l'institution dispose.

4. Le Fonds Amiante n'a pas de conseil d'administration propre. Il n'a pas non plus de personnalité juridique et est intégré organiquement au Fonds des maladies professionnelles. En effet, sur le plan administratif et médical, les agents de cette institution disposent déjà de l'expérience et des connaissances nécessaires pour la bonne réalisation de cette mission et l'application correcte de la législation.

La gestion, la tutelle et le contrôle sur le Fonds amiante par ailleurs s'exercent de la même façon que pour le Fonds des maladies professionnelles : en tant qu'Institution publique de Sécurité sociale, le FMP est dirigé par un comité de gestion composé paritairement et est sous la tutelle du ministre des Affaires sociales et du ministre de l'Emploi.

Pour les réponses aux questions 5, 6 et 7, j'ai l'honneur de renvoyer à la question orale n° 1457 de Monsieur Jan Jambon, député (Compte Rendu Integral, Commission Affaires sociales du 23 janvier 2008, page 4).

Als antwoord op uw vraag, deel ik u het volgende mee

1. Tussen 1 april 2007 en 15 februari 2008 ontving het Asbestfonds 608 aanvragen tot tussenkomst. 452 dossiers zijn in behandeling (259 gevallen voor mesothelioom, 179 gevallen voor asbestose en 14 andere gevallen). De overige dossiers die door slachtoffers werden ingediend, waren onvolledig. De aanvragers werden dan ook uitgenodigd om de ontbrekende elementen aan te brengen. Er werden 435 beslissingen genomen : 121 beslissingen waarbij er ambtshalve een erkenning was voor mesothelioom, 56 beslissingen werden na een eerste aanvraag voor mesothelioom genomen, 6 beslissingen werden verworpen wegens het overlijden ten gevolge van een mesothelioom vóór de inwerkingtreding van de wet, 252 beslissingen waarbij er ambtshalve een erkenning was voor asbestose.

2. Op 15 februari 2008 vergoedde het Asbestfonds 412 slachtoffers of gerechtigden.

3. Zoals blijkt uit het antwoord op vraag 1, zijn alle aanvragen in behandeling, maar zijn er een aantal in afwachting van bijkomende informatie. Bij het uitblijven hiervan zal een beslissing worden genomen op basis van de informatie waarover de instelling beschikt.

4. Het Asbestfonds heeft geen eigen Raad van Bestuur. Het heeft evenmin een eigen rechtspersoonlijkheid en is organiek geïntegreerd in het Fonds voor de beroepsziekten. De personeelsleden van deze instelling bezitten inderdaad reeds heel wat kennis en ervaring op het administratieve en medische vlak die wellicht van grote waarde zijn om deze opdracht behoorlijk te vervullen en de wetgeving correct toe te passen.

4. Het Asbestfonds heeft geen eigen Raad van Bestuur. Het heeft evenmin een eigen rechtspersoonlijkheid en is organiek geïntegreerd in het Fonds voor de beroepsziekten. De _personeelsleden van deze instelling bezitten inderdaad reeds heel wat kennis en ervaring op het administratieve en medische vlak die wellicht van grote waarde zijn om deze opdracht behoorlijk te vervullen en de wetgeving correct toe te passen.

Het beheer van, het toezicht op en de controle van het Asbestfonds worden immers verricht zoals voor het Fonds voor de beroepsziekten: als Openbare Instelling van de Sociale Zekerheid wordt het FBZ geleid door een paritair samengesteld Beheerscomité en staat het onder het toezicht van de minister van Sociale Zaken en de minister van Werk.

Voor het antwoord op de vragen 5, 6 en 7 heb ik de eer om te verwijzen naar de mondelinge vraag nr. 1457 van de heer Jan Jambon, volksvertegenwoordiger (Integraal Verslag, Commissie Sociale Zaken van 23 januari 2008, pagina 4).